خبرگزاری فارس – بوشهر، سینا ناجی: تاریخ بوشهر بر اساس تحولات چند صدساله‌ی اخیر ناگزیر با نام و حضور انگلیسی‌ها گره خورده است و رئیسعلی نیز بزرگ‌مرد و سردمدار این مقاومت است. اصلاً شعار «بوشهر پایتخت مقاومت» با همین موضوع گره می‌خورد؛ هرچند نادر مهدوی‌ها، احمدی‌جوان‌ها و … پس از این تاریخ پا به عرصه وجود می‌گذارند و این مقابله با استعمار و استکبار نهادینه شده در ژن آن‌ها است.
در همین رابطه اِلمان‌های مقاومت از اهمّیت ویژه‌ای برای گردشگری مقاومت برخوردارند؛ البته چند صباحی است که گردشگری مقاومت در بوشهر برپا شده و اوج کار آن در نوروز سال گذشته بود.
به علت کثرت این اِلمان‌های مقاومتی در بوشهر نظیر کنسولگری انگلیس، مجلسی آل‌عصفور، مشهد و خانه‌ی رئیسعلی، ساحل ریشهر و … رسیدگی به این یادمان‌ها صورت نمی‌گیرد و یا در بهترین توصیف آن‌ها دچار کم‌توجهی هستند برای نمونه گورستان انگلیسی‌ها در بهمنی شهر بوشهر که از قدمت و نماد ویژه‌ای برخوردار است.
گورستان انگلیسی‌ها در بهمنی شهر بوشهر
بهمنی؛ محله‌ای انگلیس‌نشین
قبل از پرداختن به این گورستان کمی در باب جایگاه محله بهمنی از قلم محمدحسین سعادت سخن می‌رانیم.
محمدحسین سعادت از برادران موسس مدرسه تاریخی سعادت در دوران قاجار در کتاب تاریخ بوشهر درباره بهمنی و حضور انگلیسی‌ها در آن می‌نویسد: «قریه‌ای ایست که یک فرسخ جنوب بوشهر و یک میل در شمال ریشهر واقع شده و سابقاً چاه‌های بهمنی آب گوارا داشته ولی حالا از گوارایی آن به واسطه کثرت آب کشیدن و قلت باران کاسته شده و بیشتر آب شیرین مشروب اهالی بوشهر از چاه‌های معروف به اُندربُندر می‌آورند. در بهمنی و اطراف آن تجار بوشهر عمارات عالیه ساخته‌اند من‌جمله عمارتی است که حالا تلگراف‌خانه‌های انگلیس در آن‌ها واقع شده می‌باشد و دیگر عمارات ییلاقی جاج محمدمهدی ملک‌التجار است که متجاوز از صدو‌پنجاه هزار تومان خرج آن شده است و در این اواخر آن را به یکی یکی از تجار ایران مقیم بمبئی فروخت و فعلاً در اجاره و تصرف انگلیس می‌باشد.
وی ادامه می‌دهد: حال متجاوز از دو سال است که انگلیسی‌ها این عمارت و تمام نواحی بهمنی را مرکز نظامی خود قرار داده‌ا‌ند و در آنجا مهمات و ذخایر حربیه تهیه نموده‌اند و متجاوز از دو هزار قشون نظامی سواره و پیاده و توپ‌خانه و قورخانه و سیورسات موجود است. این ایام که طوایف تنگستانی بر انگلیسی‌ها حمله می‌کنند به جهت جلوگیری از حملات آن‌ها دور بهمنی را حصار کشیده و همچنین در سبزآباد و قرای تنگک ثلاثه سنگر‌های زیادی ایجاد نموده‌اند به‌علاوه همیشه کشتی‌های جنگی متعددی در دریا به جهت حفظ ساحل موجود است.»
همان‌گونه که گفته شد بهمنی از اهمیت ویژه‌ای برای انگلیسی‌ها برخوردار بود است.
گورستان رها شده انگلیسی‌ها
گورستان یا قبرستان انگلیسی‌ها در زمان کریم خان زند طی امتیازی به انگلیسی ها واگذار شد؛ انگلیسی‌ها در این قبرستان برای ژنرال‌ها و افسران کشته شده در جنگ ۱۸۵۶ میلادی یک ستون یاد بود بنا کردند و سنگ قبرهای نفیسی بر قبرها گذاردند؛ هرچند سال‌ها بعد ژنرال‌ها و افسران انگلیسی در جنگ قلعه ریشهر و … در این مکان دفن شدند.
گورستان؛ نماد تحقیر متجاوزان انگلیسی
رها شدگی یادمان مقاومتی با همچین عظمت و بزرگی جای تأسف بسیار برای اهالی فرهنگ و تاریخ خواهد داشت هرچند در این رسانه در سال ۱۴۰۰ با تدوین کلیپ و در سال ۱۴۰۱ با پویش‌های فارس‌من مطالبه‌ی ساماندهی این گورستان مطرح شده که تا کنون هیچ نتیجه‌ای در بر نداشته است.
یک دهه پیش در کنار این یادمان مقاومتی مراسم‌های مردمی با دعوت از بزرگان و هنرمندان برگزار می‌شد که جای خالی آن در این دوره که نیز احساس می‌شود.
با نزدیک شدن به سال جدید و موج گسترده‌ی سفرها یکی از مهم‌ترین مکان‌های با مفهومی که می‌توان آن را برای بازدیدکنندگان مهیا کرد و فرهنگ و روحیه مقاومت و تاریخ مردم بوشهر را انتشار داد همین گورستانی است که رها شده است.
تعلل مسؤولان نابخشودنی است
هرچند که در دولت سیزدهم توجه به تاریخ مقاومت بوشهر با هر هدفی بیشتر شده است اما پس از گذشت نیمی از عمر دولت مردمی انتظار می‌رود که در یک طرح و برنامه‌ریزی مناسب در راستای احیاء این مکان تاریخی کوشا باشد.
تاریخ بوشهر نیازمند نشر و تبیین دارد که از آن آرمان‌های مردم جنوب، ایستادگی و رشادت بر می‌خیزد؛ پشت کردن به این تاریخ و سستی در انتشار آن بدون تردید علاوه‌بر ضربه زدن به پیکره فرهنگ و بافت اجتماعی بوشهر گناهی نابخشودنی خواهد بود.
